Etnologia.pl
O serwisie
Zadaniem, jakie stawiamy przed sobą, jest uwolnienie etnologii z jej akademickiej niedostępności; wykazanie, jak daleko i szeroko poza mury uczelni może sięgać ...
czytaj...
Etnologia.pl poleca

Postkolonializm
Young dokonuje przeglądu kulturowych, społecznych i ...
Etnologiczne spojrzenie na rzeczywistość
Serwis etnologiczny
Świat
Sztuka a rekonstrukcja pokonfliktowa - przykład północnej Ugandy
strona: | 1 | 2 |
Do trzeciej kategorii – inicjatyw przeszczepionych – możemy zaliczyć „mówiące murale” Freda Mutebiego [21]. Jak czytamy, „Fred Mutebi rozwinął unikalną metodę komunikacji ze społecznościami w Ugandzie nazwaną „mówiące murale”. Ważne tematy są dyskutowane na forum publicznym, a następnie tłumaczone na lokalne języki wraz z odpowiadającymi im tematami obrazów. Członkowie społeczności uczestniczą w kreowaniu dzieł plastycznych poprzez swoje pomysły, słowa i wkład artystyczny. Projekt został rozwinięty, żeby uczcić wiele specjalnych okazji takich jak spotkanie Szefów Rządu, Światowego Dnia Ludności, Ugandyjskiego Dnia Niepodległości czy Światowego Dnia AIDS” [22].
![]() http://fredmutebi.org/letarttalk/talking-murals |
Pomimo zastosowanych podziałów, trudno jest trzymać się sztywnych wzorów wyznaczających podział na „tradycyjne” i „współczesne” – pomiędzy tymi polami zachodzi bowiem nieustająca dyfuzja. Przy założeniu, że kultura jest procesem, a nie zbiorem statycznych praktyk społecznych, pojęcia „tradycyjność” i „współczesność” ulegają desemantyzacji. Podział McClain można poddać krytyce, gdyż skupia się on jedynie na kulturowym pochodzeniu stosowanych form ekspresji, ignorując tematykę czy aktorów społecznych w nich uczestniczących. Przykładowo w ramach arteterapii stosuje się obce dla ludności północnougandyjskiej metody (sztuka wizualna), ale są one przyswajalne (i często prowadzone) przez lokalnych artystów oraz poruszają istotne dla danej społeczności problemy. Sprawia to, że nie jesteśmy w stanie traktować tego jedynie jako obcej formy ekspresji (ang. transplanted initiative). Wydaje się więc, że większość form to formy hybrydowe z elementami „mniej” lub „bardziej” tradycyjnymi czy współczesnymi. Można jednak powiedzieć, że formy uznawane za „tradycyjne”, a więc taniec, drama, muzyka cieszą się większym powodzeniem niż sztuki wizualne. Oczywiście w ramach tych kategorii musimy unikać generalizacji – wszakże nie każdy rodzaj muzyki czy tańca będzie dla nas tak samo atrakcyjny i trudno oczekiwać, że mieszkaniec północnej Ugandy będzie utożsamiał się bardziej z europejskim baletem epoki baroku niż z malowaniem murali, tylko dlatego, że to pierwsze przynależy do „tradycyjnej” kategorii tańca. Będąc świadomym tej pułapki, można przyjąć, że to, co tradycyjne odgrywa znaczącą rolę w procesie budowania pokoju. W północnej Ugandzie istnieje lokalny, alternatywny dla rządowego, system sądownictwa zwany mato oput regulujący życie tamtejszych społeczności w sytuacji odebrania życia (celowego lub przypadkowego) któremuś z ich członków [23]. Takie samosądy mają na celu przywrócenie zachwianej równowagi społecznej poprzez ponowne włączenie winowajców (po wyznaniu winy, skrusze i zadośćuczynieniu poszkodowanemu) do grupy lokalnej. Przyjmę, że działania arteterapeutyczne w symboliczny sposób mogą przejąć rolę ceremonii mato oput dając platformę do dialogu społecznego i pozwalając na wyrażanie (omówienie) poprzez sztukę istotnych dla społeczności lokalnych problemów. Można zastanawiać się na ile sztuka, w jakiejkolwiek postaci, jest w stanie pomóc przy pokonfliktowej rekonstrukcji – choć nader często wykorzystywana w programach organizacji pomocowych, ciągle stanowi jedynie narzędzie pomocnicze. W tak krótkim okresie od zakończenia konfliktu trudno jest jeszcze mówić o wymiernych skutkach wspomnianych praktyk, lecz kolejne lata powinny zweryfikować skuteczność tych prób.
Przypisy:
21. Mutebi Fred, Talking murals, „Fred Mutebi” [dostępny onlice w World Wide Web: http://fredmutebi.org/letarttalk/talking-murals ; ostatni dostęp: 29.06.2014].22. Ibidem.
23. Tom Patric, The Acholi Traditional Approach to Justice and the War in Northern Uganda, “Beyond Intractability” [dostępny online w World Wide Web: http://www.beyondintractability.org/casestudy/tom-acholi ; ostatni dostęp: 29.06.2014].
- 1. Acholi, „Encyklopaedia Britannica” [dostępny online w World Wide Web: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/3628/Acholi].
- 2. Bouncing Cats, „You Tube” [dostepny online w World Wide Web: https://www.youtube.com/watch?v=RrQpIGW7jVw].
- 3. Breakdance Project Uganda, „The Voice Project” [dostepny online w World Wide Web: http://voiceproject.org/programs/breakdance-project-uganda.php].
- 4. EXCLUSIEF with Joseph Kony, LRA leader – KONY 2012, „You Tube” [wywiad z Josephem Konym, dostępny online w World Wide Web: https://www.youtube.com/watch?v=0MWgldJ_060].
- 5. Hanebrink Julia R., Smith Alanya J., Photo Essay. The Art of Peace in Northern Uganda, „African Conflict and Peacebuilding Review”, R. 3 (2013), z. 2, s. 195–218.
- 6. JRP Abia Community Theatre Performance 28Sept2011, „You Tube” [dostępny online w World Wide Web: http://www.youtube.com/watch?v=5BN7WO-kDcI].
- 7. McClain Lindsay, The Art of Creative Conflict Resolution: A Critical Evaluation of Approaches to Post-Conflict Reconstruction in Northern Uganda, „Pursuit: The Journal of Undergraduate Research at the University of Tennessee”, R. 1 (2010), z. 1, s. 89–101 [dostępny online w World Wide Web: http://trace.tennessee.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1005&context=pursuit].
- 8. Mutebi Fred, Talking murals, „Fred Mutebi” [dostępny onlice w World Wide Web: http://fredmutebi.org/letarttalk/talking-murals].
- 9. Pawlicki Jacek, Joseph Kony. Diabeł z dżungli, „Newsweek” [dostępny online w World Wide Web: http://swiat.newsweek.pl/joseph-kony-dowodca-bozej-armii-oporu-z-ugandy-na-newsweek-pl,artykuly,275998,1.html].
- 10. Regional Background, „Children of the Earth” [dostępny online w World Wide Web: http://www.coeworld.org/family/uganda/regional-background].
- 11. Rudowski Tomasz, Arteterapia – inspiracje i wartości, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2007, s. 7.
- 12. The Lord’s Resistance Army, „U.S. Department of State” [dostępny online w World Wide Web: http://www.state.gov/r/pa/prs/ps/2012/03/186734.htm].
- 13. The Lord’s Resistance Army, „War Child” [dostępny online w World Wide Web: http://www.warchild.org.uk/issues/the-lords-resistance-army].
- 14. Tom Patric, The Acholi Traditional Approach to Justice and the War in Northern Uganda, “Beyond Intractability” [dostępny online w World Wide Web: http://www.beyondintractability.org/casestudy/tom-acholi].
- 1.Fred Mutebi, „Talking murals” http://fredmutebi.org/letarttalk/talking-murals/ [dostęp:12.08.2014]
- 2.Review: NY2NZ Screens Bouncing Cats — The Sweat Of A Bboy Heals, Posted on November 8, 2013 by Aleyna Martinezhttp://whendidyoufallinlovewithhiphop.com/2013/11/08/review-ny2nz-screens-bouncing-cats-the-sweat-of-a-bboy-heals/ [ dostęp:12.08.2014]
Bibliografia:
Zdjęcia:
1 | 2 |
Notka o autorze tekstu:
Alicja Szwarczyńska - studentka etnologii i antropologii kulturowej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zainteresowania badawcze obejmują: proces tworzenia się tożsamości regionalnej młodego pokolenia Dolnoślązaków oraz sposobu wykorzystania sztuki/ metody arteterapii w programach edukacyjno-pomocowych na terenie Ugandy.
Komunikaty
Etnologia.pl
czasopismem
Pragniemy poinformować, iż z dniem 31.03.2010 roku decyzją Sądu Okręgowego w Poznaniu Wydział I Cywilny strona internetowa www.etnologia.pl została zarejestrowana jako czasopismo pod tytułem Etnologia i wpisana do rejestru Dzienników i Czasopism Sądu Okręgowego w Poznaniu pod numerem RPR 2613.
Serwisy powiązane tematycznie
O Ludach Północy

Arktyka.org - informacje o rdzennych ludach zamieszkujących obszary Arktyki i terenów subarktycznych. Historia, kultura, teraźniejszość.
Indianie Ameryki Pn.
Indianie.org.pl - kultura, sztuka i tradycja Indian Ameryki Północnej - teksty, galerie fotografii, krótkie prezentacje filmowe i muzyka.